Als kind zag Iris zichzelf later al moeder worden. Moeder én juf. Inmiddels werkt ze zeventien jaar als logopedist in het speciaal onderwijs, dus juf kan ze afvinken, maar moeder werd ze niet. En dat zorgde voor een zoektocht naar zichzelf en naar hoe het leven in te vullen zonder kinderen. Want hoe geef je je leven invulling als je er vooraf een heel ander beeld van had?
Het liefst op de natuurlijke manier
De natuurlijke ervaring. Dat was wat Iris en haar man Auke wilden. Gewoon zwanger worden, bevallen en een kindje van hen samen. Het liefst zonder allerlei medische handelingen. Maar dat was niet hoe het verliep.
Maanden, en uiteindelijk zelfs jaren gingen voorbij, maar een zwangerschap bleef uit. In eerste instantie lag er niet veel druk op, maar de teleurstelling iedere maand was er niet minder om. Na 3 à 4 jaar besloot het stel het medische pad te gaan bewandelen. Dat ze hier zo lang mee wachtten had alles te maken met hun wens om op de natuurlijke manier ouders te worden. Toch stapten ze uiteindelijk de drempel over van de fertiliteitsarts.
De hormonen namen me over
Na vele onderzoeken besloten ze te starten met IUI (hierbij worden zaadcellen bewerkt om de meest beweeglijke te kiezen en deze in te brengen rondom de eisprong van de vrouw), maar ook dit deden ze op een manier die bij hen paste en op basis van wat goed voelde. Na elke poging namen ze een maand rust, zodat er ook nog tijd over bleef om gewoon te leven, leuke dingen te doen en de druk ervan niet zo te voelen. Iris vertelt dat zij en Auke elkaar hierin goed aanvoelden. Erover praten deden ze niet veel, maar ze begrepen elkaar.
De zeven IUI-pogingen die ze deden, leidden helaas ook niet tot die zo gewenste zwangerschap. De vervolgstap werd ICSI (de eicel wordt buiten het lijf bevrucht en embryo’s worden teruggeplaatst); weer een stukje minder natuurlijk; minder zoals ze het graag gezien hadden. De ICSI-pogingen gaan gepaard met zelf injecteren van hormonen, die een behoorlijke impact op Iris hadden. Iris vertelt hoe heftig dit voor haar was: ‘Ik voelde me soms net een junkie, die in de auto, onder een lantaarnpaal haar volgende shot injecteerde’. En niet alleen de injecties waren vervelend en spannend, ook het effect van de hormonen was heftig. ‘De hormonen namen me helemaal over en dat maakte me geen leuker mens’.
Twee embryo’s, twee kindjes
Hun omgeving had het stel al vroeg betrokken bij hun kinderwens die maar niet in vervulling ging, maar ondanks dat was het soms eenzaam. Iris herinnert het zich als een pittige tijd die, of je het nu wilt of niet, vooral in het teken staat van ziekenhuisbezoeken, hormoonspuiten en alles vooral ondergaan. ‘Jij bent degene die het ondergaat, een ander niet, dat was soms best eenzaam’. En toch is de wens om zwanger te worden op dat moment groot genoeg om door te gaan.
Bij de tweede ICSI-poging worden er twee embryo’s teruggeplaatst bij Iris en voelt ze: dit zijn twee kindjes, dit zijn mijn twee kindjes. Maar ook die maand wordt ze weer gewoon ongesteld en mag het niet zo zijn voor het stel. Na deze poging nemen ze, zoals ze al die tijd al deden, even de rust om op adem te komen. Even weer gewoon leven en niet alles in het teken zetten van zwanger worden. En dan ineens komt het onderwerp pas weer ter sprake als iemand anders hen vraagt of ze nog verder gaan met het laten uitkomen van hun kinderwens. ‘Nee’, antwoorden Iris en Auke afzonderlijk van elkaar. Los van elkaar blijken ze beiden te weten dat ze er niet mee verder willen, dat het klaar is. Zonder dat ze dat naar elkaar hebben uitgesproken.
Oergevoel is ongebruikt gebleven
En dan? Het oer-gevoel van zwanger zijn, van bevallen, van moeder zijn, is ongebruikt gebleven. De toekomst wordt niet gevuld met een huis vol gezinsgeluiden. Maar hoe ziet die toekomst er dan wel uit? Wat wordt je als je geen moeder wordt?
Iris vertelt dat het rauw is, het rouwen om een leven dat niet voor jou blijkt weggelegd. Je behoort tot een andere groep dan de meesten. Er is een groep moeders en een groep die geen moeder is. Daartussen zit een wereld van verschil. En dat geeft een gevoel van ergens niet echt bij horen.
Waar hoor je bij als je geen moeder bent? Tijdens het traject kwam Iris in contact met vrouwen die ook probeerden zwanger te worden en met hen heeft ze nog altijd contact. In deze groep vrouwen zijn er veel kinderloos gebleven en dat geeft herkenning en begrip. Ze vinden elkaar in het verdriet, maar ook in het invullen van je leven zonder kinderen.
Samen op de motor
Tijdens het pittige fertiliteitstraject besloot Auke zijn motorrijbewijs te halen en ook dat werd een fijne en bijzondere invulling van zijn, en ook van Iris’ leven. Achter op de motor hoef je niet met elkaar te praten, maar je hebt elkaar wel nodig. Samen beweeg je door het landschap, op gevoel, op vertrouwen, meebewegen met elkaar. En dat is precies wat Iris, maar ook haar relatie met Auke, lijkt te kenmerken: voelen en vertrouwen.
Maar alleen aanvoelen blijkt niet altijd voldoende als je je leven anders moet gaan indelen dan dat je het altijd voor je zag. Het is fijn om soms ook woorden te geven aan wat je voelt of wat je van elkaar verwacht. Een fijne systeemtherapeut hielp het stel om daar samen naar te kijken. En dat heeft hen, naast het samen op de motor rijden, ook dichter bij elkaar gebracht.
Fysiek dichtbij elkaar is het stel trouwens niet altijd. Het zoeken naar een andere invulling van hun leven, leidde ook tot andere keuzes in werk, waardoor Auke vaker langere tijd in het buitenland is. Het alleen thuis zijn valt Iris soms zwaar. En ook daarin blijft ze de zoektocht met zichzelf aangaan. Ze daagt zichzelf uit en gaat de confrontatie aan, waardoor ze juist steeds meer in contact staat met dat oer-gevoel dat ze niet als moeder heeft kunnen inzetten.
Betekenis geven aan je leven
Jezelf steeds weer recht in de spiegel aankijken. Voelen wat er te voelen valt, ook al komt datzelfde gevoel steeds opnieuw voorbij. Dat is wat Iris blijft doen. Ze gaat de confrontatie met zichzelf en alles wat ze is steeds weer aan. Door te sporten bijvoorbeeld, maar ook door bijzondere reizen te maken, in ijskoud water te stappen en zich te laten coachen door iemand die dwars door haar heen prikt. Zo blijft ze in verbinding met zichzelf, met wat ze voelt en ook met de rouw om een leven dat niet is. Eén van die bijzondere reizen die ze maakte was een reis naar Finland. Een land waar Iris zich enorm op haar plek voelde en nog meer kon verbinden met zichzelf.
En vanuit die verbinding met zichzelf, vindt Iris ook de verbinding met de mensen om haar heen. Op de vraag hoe je invulling geeft aan een leven zonder kinderen, is verbinding haar antwoord. Dat geeft voldoening in haar leven. Verbinding met de kinderen op haar werk, die soms niet kunnen praten, maar met hun hele lijf wel spreken. Verbinding met haar familie, bijvoorbeeld door er vaak te zijn voor de kinderen van haar zus en de kinderen van Aukes zus. En deze kinderen kunnen ook een groter beroep doen op hun oom en tante, juist doordat ze geen kinderen hebben. Dat levert een bijzondere band op. Zo bijzonder zelfs, dat er een Zus-van-je-moeder-dag in het leven is geroepen, in plaats van moederdag.
Verbinding met de ander, vanuit verbinding met jezelf
Voor de rest van haar leven neemt Iris de rouw om wat niet mocht zijn met zich mee. Het verdwijnt soms naar de achtergrond, maar ineens kan het ook wel alom aanwezig zijn in haar lijf en haar gedachten. Dat is een belangrijke reden voor Iris om haar verhaal te delen. Het blijft een deel van haar, dit verdriet. Hoe goed het ook lukt om haar leven op een fijne manier invulling te geven, ze heeft dit te verweven in haar leven, want vergeten kun je het niet. En dat verweven doet ze door te blijven voelen wat er is, in verbinding te zijn met zichzelf, en daarna met de ander. Met haar man, met haar familie en met de andere mensen om haar heen. Op een natuurlijke manier, in contact met haar eigen oer-gevoel.
Reactie plaatsen
Reacties
Prachtig! Ik herken mijn lieve collega Iris helemaal in je verhaal!!
Wat fijn dat je haar er zo in herkent! Dan is mijn doel bereikt :D
Wat een mooi verhaal én gedicht heb je geschreven over onze dochter, Mirna!
Dank je wel Mariet! Dat heb ik met liefde gedaan!
Lieve Mirna, wat heb je mijn verhaal treffend en mooi beschreven. Ons gesprek was voor mij al verhelderend, ik ben een paar dingen anders gaan bekijken. En nu staat het hier, met een onwijs mooi gedichtje erbij. Dankjewel hiervoor!
Ik hoop dat het op deze manier echt een Verhaal van Betekenis voor je kan zijn!
Liefs Mirna